Mirjana Pejcic, DVM


Odgovara:
Mirjana Pejčić, dr. vet. med.
Pet centar, Patrijarha Dimitrija 14 (Capitol Park), Beograd - Rakovica

P: Moj mačak od 9 godina je preležao letos žuticu, jetra mu je oštećena, a sad mu se stanje opet pogoršalo. Skoro uopšte ne jede, bezvoljan je. Svakog dana prima infuzije i antibiotike. Da li je Animastrath kontraindikovan sa obolelom jetrom? Hvala na brzom odgovorom.
O: Bilirubin je glavni nusprodukt raspadanja crvenih krvnih ćelija (eritrocita). Kada ostare, eritrociti su "zarobljeni" u slezini, gde se raspadaju. Kao rezultat nastaje bilirubin koji se ispušta u cirkulaciju (nekonjugovani bilirubin), koji se potom transportuje krvlju do jetre, gde ulazi u procese i konjuguje se (spaja se sa glukuronskom kiselinom - konjugovani bilirubin). Ovakav se može ili uskladištiti u jetri ili biti izlučen sa žuči. Usled povišenih vrednosti bilirubina u krvi, tkiva čitavog tela poprimaju žutu boju, što se naziva žutica ili icterus.

Žutica nije bolest već simptom koji prati niz različitih bolesti.

Postoje tri glavne grupe uzroka žutici: prehepatički, hepatički i posthepatički.
1. Prehepatički uzroci su oni koji se javljaju pre prolaska krvi kroz tkivo jetre i opisuju se još kao hemolitički uzroci (rezultovano raspadanjem eritrocita): krvni paraziti (hemobartoneloza najčešće), lekovi, hemolitička anemija posredovana imunitetom, reakcije nakon transfuzije krvi, nizak nivo fosfata u krvi ili invazija srčanim parazitima (česta kod mačaka).

2. Hepatički uzroci su u vezi sa jetrenim tkivom: masna infiltracija jetre (hepatička lipidoza), upala jetre (hepatitis) i/ili žučne vode (holangitis), (holangiohepatitis), toksini (teški metali, pojedine kupke i sprejevi protiv buva i krpelja), lekovi (diazepam, acetaminofen, griseofulvin), tumor, infekcije (virusne, bakterijske, protozoarne), ciroza (teško stanje, zadnji stadijum bolesti jetre).

3. Posthepatički su oni poremećaji koji se javljaju nakon što krv pređe jetru i ukljućuje poremećaje koji dovode do blokiranja protoka žuči iz jetre: bolesti gušterače (upala ili tumor), bolesti žučnog mehura (žučni kamenac, tumor, upala žučnog mehura i žučne vode), bolesti creva kod kojih dolazi do začepljenja žučovoda.

Postoje nekoliko bolesti jetre koje se javljaju kod mačaka:

- hepatička lipidoza (poznata i kao idiopatska hepatička lipidoza ili bolest masne jetre). Česta je bolest kod mačaka koja nastaje kada mačka postane anoreksična (odbija hranu ili znatno smanji količinu dnevno unesene hrane). Tada telo počinje koristiti uskladištene masti kao energiju. Iz depoa, masti dolaze do jetre kako bi se preradile i iskoristile kao hranjive materije u organizmu. Međutim jetra postaje u jednom trenutku prezasićena i nesposobna da preradi masnoće brzo koliko je potrebno. Ovo dovodi do sakupljanja masti u jetri, što ometa normalnu funkciju jetre.

- Holangitis/holangiohepatitis kompleks: ovo je niz povezanih upalnih ili infektivnih poremećaja jetre i/ili žučnog sistema. Uzroci mogu biti infekcije (vrlo često FIP), pankreatitis, bakterijske infekcije, parazitarne infekcije (uključujući toksoplazmozu).

- Oštećenja toksinima (toksična hepatopatija) uzrokovana lekovima, toksinima ili nedostatkom krvi u jetri.

- Tumor - postoji dva tipa tumora koji zahvaćaju jetreno tkivo - primarni su retki kod mačaka, dok su daleko češće metastaze iz nekog drugog mesta u telu.

- Portosistemski ili jetreni šant (odvod) - predstavlja abnormalnu komunikaciju između portalnog i sistemskog venoznog sistema, a dozvoljava da se krv iz creva dostavi sistemskoj cirkulaciji pre jetrene detoksikacije. Ovo znači da krv zaobilazi jetru što dovodi do izostanka detoksikacije u jetri i podizanjem nivoa toksina u krvi. Može biti urođen ili stečeni (kod većine mačaka je urođeni).

Simptomi bolesti jetre mogu biti različiti, a zavise od uzroka bolesti. Najčešći simptomi su: žutica ili icterus (žutenje beonjače, kože i mukoznih membrana), gubitak apetita, gubitak telesne težine, učestalo mokrenje (poliurija), pojačana žeđ (polidipsija), povećanje jetre, apatija, proliv, naglo povraćanje, neprijatan zadah.

Dijagnostika obuhvata analizu krvi, kako kompletnu krvnu sliku tako i biohemijski nalaz krvi.

Preporučujem da svoju macu svakako što pre odvedete na Kliniku za unutrašnje bolesti Veterinarskog fakulteta u Beogradu, kako bi se što pre i kvalitetnije obavile analize, preduzela adekvatna terapija i sprečile komplikacije. Ponesite sa sobom nalaze već urađenih pretraga kako bi se dijagnostika mogla što preciznije usmeriti i što pre otkriti.

Lečenju se uopšteno pristupa iz više smerova. Kao prvo treba ukloniti uzrok (npr. izlečiti upalu ako je ona uzrok), posmatranje i sprečavanje progresije patološkog procesa, opšta potporna terapija, nadoknada elektrolita i tečnosti, ukoliko je mačka dehidrirana i ublažavanje simptoma. Zatim, macu treba hraniti posebnim režimom ishrane - niska količina masti i visok nivo ugljenih hidrata. U ponudi je medicinska hrana Hepatic od Royal Canin-a i Vet Life-a, namenjena bolestima jetre.

Anima Strath svakako je dobra pomoć u podizanju imunog sistema u slučaju bilo kakve bolesti i dobra je potpora bilo kakvoj terapiji.

OZNAKE:

Afrički tvor - polni ciklus, sterilizacija i higijena

Sledeći članak